Acıklı Bir Aşk Hikâyesinin Sonucunda Ortaya Çıkan Anadolu’nun İslâm Dönemine Ait İlk Hastanesi Olan Dev Şifa Merkezi: Gevher Nesibe Sultan Dârüşşifâsı

Avrupa’da akıl hastalarının zincire vurulduÄŸu karanlık çaÄŸda, Kayseri’de müzik ve su sesiyle ruhlar tedavi ediliyordu.

Evet, yanlış okumadınız. Avrupa’da akıl hastalarına zincir vuracak kadar deÄŸerin verilmediÄŸi Orta ÇaÄŸ bataklığında Anadolu’nun göbeÄŸindeki Kayseri’de ruh tedavileri yapılıyor, hastalar derman buluyordu.

Elbette ki derman veren bir yer olmasını Kayseri meşhur bir darüşşifaya borçluydu: Gevher Nesibe Sultan Dârüşşifâsı…

Ve bu darüşşifanın yapılış süreci oldukça dramatik bir perde gerisine dayanıyor…

Gevher Nesibe genç bir kız iken Selçuklu Süvari Birliği Komutanı’na (saray baş sipahisi olur kendileri) aşık olur. Ama yeri gelelim bu duruma ağabeyi Gıyaseddin Keyhüsrev karşı çıkar, ağabeyi Gevher Nesibe’yi saray pervânesi ile evlendirmek istemektedir. Bu münasebetle pervânenin o çağda ne işe yaradığına da değinmiş bulunalım:

Anadolu Selçukluları’nda pervâne mülk, iktâ ve arazi işleriyle uğraşır, bunlarla ilgili tayin, temlik, tahrir işlerini yapar, menşur ve beraatları hazırlar, defterleri tutar, tevcih edilen ihsanları dağıtırdı ve ayrıca Sultan için istihbarat faaliyetlerini yürütürdü. Pervâne divanın saltanatı üyelerindendi, sultan, vezir, atabeg ve beylerbeyinden sonra yer alırdı.

Tabi hal böyle olunca Gıyaseddin Keyhüsrev’in maksadını Gevher Nesibe, aÅŸkına açıklayınca aşık süvari komutanı hemen Keyhüsrev’in huzuruna çıkıp prensesi ister.

Bunun üzerine Sultan Keyhüsrev, kardeşiyle evlenmesi için bir şart sunar ve şart da ölüm tehlikesi olan zorlu bir görevin yerine gelmesidir. Hemen yola koyulan aşık süvari komutanı, görevi yerine getirmiş halde döner ancak ağır yaralı olarak dönmüştür. Yaralarını aşık olduğu Gevher Nesibe sarar. Sultan verdiği görevi yerine getiren komutana daha ağır bir sorumluluk verir. Aşık süvari kumandanı bu sorumluluğun da altından kalkar ve layığıyla bu görevi de yerine getirerek Avengers unvanı ile geri döner. Ama yine yaralı döner ve yaraları daha ağırdır. Yaralarını yine sevgilisi Gevher Nesibe sarar. Sultan, bunun üzerine son bir görev daha vereceğini, bu görevi de yerine getirirse kardeşini kendisine vereceğini söyler. Ancak bu sefer aşık süvari kumandanı geri dönemez, şehit olduğu haberi gelir.

Selçuklu prensesi Gevher Nesibe Sultan, kavuÅŸamadığı sevdiÄŸinin acısıyla büyük bir hastalığa yakalanarak yataklara düştüğünde, aÄŸabeyi Sultan Gıyaseddin’e tek bir vasiyet bıraktı: “Benim mirasımla öyle bir ÅŸifahane yap ki, hem beden hem ruh dertlilerine deva olsun.” Bu vasiyet, 1206 yılında dünyanın ilk tıp fakültesi ve hastane kompleksine dönüştü. Akustik havuzlar, makamla tedavi ve insana verilen deÄŸer… Bu hüzünlü hikaye, medeniyetimizin ne kadar ileride olduÄŸunun en büyük kanıtı…